|
|
|
การควบคุมทิศทางการบิน |
|
แกนของการหมุน |
เครื่องบินมีแกนของการหมุนอยู่สามแกน เรียกชื่อว่า แกน longitudinal , แกน vertical , และ แกน lateral .
ดูรูปภาพ ข้างล่างประกอบแล้วคุณจะเข้าใจ วิธีที่ง่ายที่จะเข้าใจแกนเหล่านี้ ง่ายๆคือคิดว่ามีไม้อันยาวมาเสียบผ่านเครื่องบิน จากหัวเครื่องบิน, จากปีกเครื่องบิน,
และอีกอันผ่านจุดที่มีไม้ สองอันตัดผ่านกันอยู่ และจุดที่ไม้สามอันตัดผ่านกันนั้น ดังรูป เราถือเอาว่าคือจุดศูนกลาง ที่น้ำหนักทั้งหมดของเครื่องบิน
จะกระทำที่จุดนี้ (center of gravity). |
|
|
แกนตามยาว ตั้งแต่หัวไปจรดหางเรียกว่า แกน longitudinal axis, และการ หมุน
หรือเคลื่อนที่ของลำตัว รอบแกนนี้เราเรียกลักษณะเช่นนี้ว่า " Roll " |
|
แกนขวางจากปีกข้างหนึ่งไปยังปีก อีกข้างหนึ่งเรียกว่า แกน lateral axis,
และการหมุน หรือเคลื่อนลำตัว รอบจุดนี้เราเรียกลักษณะ เช่นนี้ว่า " Pitch " |
|
แกนในแนวตั้งที่ผ่านจุดที่เรียกว่า center of gravity (เมื่อเครื่องบิน บินอยู่ในแนวระดับ )
เราเรียกว่า แกน vertical axis, และการหมุน หรือเคลื่อนที่ของลำตัวรอบจุดนี้ เราเรียกลักษณะเช่นนี้ว่า " Yaw " |
แกน Longitudinal Axis: |
|
|
|
แกนที่วิ่งจากหัวเครื่องบินจนถึงหางเครื่องบิน คือแกน longitudinal axis ( ดูภาพข้างบนประกอบ ).
การเคลื่อนที่รอบแกนนี้ เรียกว่า Roll. ลักษณะ ที่เครื่องมีอาการ Roll เป็นผลที่เกิดจากการเคลื่อนไหวของ ailerons.
Ailerons ติดตั้งอยู่ที่ปลายปีก และควบคุมโดย control column ในห้องนักบิน และสร้างมาในลักษณะ ที่ aileron ข้างหนึ่ง กระดก
ลงล่าง แต่อีกข้างหนึ่งจะกระดกขึ้นบน. |
|
|
เมื่อ aileron มีการเคลื่อนไหว จากตำแหน่งศูนย์ หรือตำแหน่งแนวระดับ จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
ลักษณะแรงยกของปีกเครื่องบินทั้งสองข้าง การทำให้ปีก เครื่องบินยกขึ้น, aileron ของปีกนั้นต้องกระดกลง
ปีกที่มี aileron กระดกลงก็จะทำให้แรงยกบนปีกนั้นเพิ่มขึ้น และปีกที่มี aileron กระดกขึ้นก็จะมีแรงยกลดลง สิ่งนี้จะทำให้เครื่องบินเอียงไป
ทางด้านที่ aileron กระดกขึ้น. |
|
|
ailerons ของปีกทั้งสองข้างต่อไปยัง control column ในห้องนักบินโดยระบบ mechanical linkage. เมื่อ
เมื่อคันบังคับหมุนไปทางขวา ( หรือโยก คันบังคับ ไปทางขวา ), aileron ทางปีกขวาจะกระดกขึ้น และ aileron ทางปีกซ้ายจะกระดกลง
ผลที่เกิดขึ้น ก็คือแรงยกทางปีกซ้ายจะเพิ่มขึ้น และแรงยกทางปีกขวาจะลดลง เป็นเหตุให้เครื่องบินเอียงไปทางขวา
แต่ถ้าหมุนคันบังคับไปทางขวา ( หรือโยกคันบังคับไปทางซ้าย ) แรงบนปีกก็จะเกิดตรงกันข้าม เป็นเหตุให้เครื่องบินเอียงไปทางซ้าย.
ดูภาพเคลื่อนไหว Roll Action กดที่นี่ |
แกน Lateral Axis |
|
|
|
แกน lateral axis เริ่มจากปลายปีกถึงปลายปีก ลักษณะการเคลื่อนไหวรอบแกน lateral axis เรียกลักษณะ
นี้ว่า pitch อะไรเป็นเหตุให้เกิดการเคลื่อนไหวแบบ pitching มันคือ elevator ซึ่งติดตั้งอยู่ที่แพนหาง ( horizontal stabilizer).
elevator สามารถกระดกขึ้น หรือกระดกลงได้ เมื่อนักบินบังคับคันบังคับ ( control column or stick) ถอยหลังหรือไปข้างหน้า. |
|
การดึงคันบังคับมาข้างหลังจะบังคับให้ elevator กระดกขึ้น. (ดูรูปภาพข้างบน ประกอบ)
ลมที่ประทะกับพื้นผิวด้านบนของ elevator ที่กระดกขึ้น ทำให้เกิดแรงกดมากขึ้น เป็นเหตุให้ส่วนหางของเครื่องบินถูกกดลง การเคลื่อนไหวรอบแกน lateral axis,
เมื่อหางเคลื่อนที่ลง (pitches) ส่วนหัวของเครื่องบิน (pitches) เชิดขึ้น เครื่องบินไต่ระดับ |
|
การผลักคันบังคับไปข้างหน้า เพื่อบังคับ elevator ให้กระดกลง .
ลมที่ประทะ กับพื้นผิวด้านล่างของ elevator ที่กระดกลง ทำให้เกิดแรงด้านล่างมากขึ้น กว่าด้านบน เป็นเหตุให้ส่วนหาง ของเครื่องบินกระดกขึ้น ( pitch up ) และ
หัวของเครื่องบินกระดกลง เป็นเหตุให้หัวเครื่องบินดิ่งลง ดูภาพเคลื่อนไหว Pitch Action กดที่นี่ |
แกน Vertical Axis: |
|
|
|
แกนที่สาม ซึ่งผ่านจากหลังคาด้านบน ทะลุท้องเครื่องบิน เรียกว่า แกน vertical หรือ yaw axis.
หัวเครื่องบิน เคลื่อนที่ ไปรอบแกนนี้ จากด้านข้างหนึ่ง ไปอีกด้านข้างหนึ่ง Rudder ของเครื่องบิน ซึ่งเคลื่อนไหว โดยการที่นักบิน ใช้เท้าเหยียบไปบน
แผ่น rudder ที่อยู่บนพื้น rudder ทำให้เกิดการเคลื่อนไหว ของเครื่องบินรอบแกนนี้ Rudder เป็นแผ่นบังคับที่เคลื่อนไหวติดอยู่กับกระโดงหาง
การเหยียบลงบน ( rudder pedal ), แผ่นบังคับด้านขวา rudder ก็จะตวัดไปทางขวา เหยียบแผ่นบังคับที่พื้นไปทางซ้าย จะบังคับให้ rudder ตวัด ไป ทางซ้ายt,
เมื่อนักบิน เหยียบแผ่นบังคับทางซ้าย, นั่นหมายความว่าถ้านักบินกำหนดทิศทางของ Rudder ให้ตวัดไปทาง
ทางซ้าย นี่ก็ทำให้เกิดแรงกระทำต่อหาง , แผ่นหางของเครื่องบิน หางของเครื่องบินก็จะเบนไปทางขวา และ หัวของเครื่องบิน
ก็จะเบนไปทางซ้าย( yaw to the left).ดูภาพเคลื่อนไหว Yaw Action กดที่นี่ |
|
Back to Introduction |
Back to History |
Back to Principles |